ارزیابی سیستم کنترل های داخلی شرکت های بورسی بر اساس چارچوب ارائه شده کوزو

بر اساس نتایج حاصل از پژوهش از دیدگاه کل افراد نمونه، همه¬ی اجزا سیستم کنترل داخلی شامل:(محیط کنترلی، فعالیت های کنترلی، اطلاعات و ارتباطات و نظارت، ارزیابی رسیک) در حال حاضر در سیستم کنترل داخلی شرکتها وجود دارند و از لحاظ ابعاد، هر یک از ابعاد کنترلی شامل: تعهد (الزام) به صلاحیت (شایستگی)، هیئت مدیره یا کمیته حسابرسی، فلسفه و شیوه عمل مدیریت، ساختار سازمانی، واگذاری اختیارات و مسئولیت ها، شناسایی و ارزیابی ریسک، روش های کنترل مدیریت و فعالیت های کنترلی، محیط سامانه های اطلاعاتی، نظارت مداوم، گزارشگری نقاط ضعف ، حسابرسی داخلی و اطلاعات در شرکت¬های بورسی وجود دارند. همچنین ابعاد صداقت و ارزش های اخلاقی، سیاست ها و رویه های منابع انسانی، تجزیه و تحلیل ریسک، مدیریت ریسک، ارزیابی مجزا و ارتباطات در حال حاضر در سیستم کنترل داخلی به نحو مناسب وجود ندارند. به لحاظ سطح و درجه اهمیت از دیدگاه کل افراد، فعالیت کنترلی با بیشترین سطح اهمیت سپس نظارت، محیط کنترلی، ارزیابی ریسک، اطلاعات و ارتباطات در رده های بعدی اهمیت قرار دارند. از دیدگاه حسابرسان، فعالیت کنترلی بیشترین سطح اهمیت را در سیستم کنترل داخلی فعلی دارد همچنین اجزای دیگر به ترتیب اهمیت عبارتند از نظارت، ارزیابی ریسک، محیط کنترلی و اطلاعات و ارتباطات که به عنوان نقاط ضعف(عدم وجود) سیستم کنترل داخلی نیز مطرح گردیده اندو ابعاد فلسفه و شیوه عمل مدیریت، ساختار سازمانی، واگذاری اختیارات و مسئولیت ها، شناسایی و ارزیابی ریسک، تجزیه و تحلیل ریسک، مدیریت ریسک، روش های کنترل مدیریت و فعالیت های کنترلی و محیط سامانه های اطلاعاتی در حال حاضر در سیستم کنترل داخلی وجود دارند. در حالیکه صداقت و ارزش های اخلاقی، هیئت مدیره یا کمیته حسابرسی، تعهد (الزام) به صلاحیت (شایستگی)، سیاست ها و رویه های منابع انسانی، گزارشگری نقاط ضعف و ارزیابی مجزا حسابرسی داخلی، اطلاعات، ارتباطات از نظر حسابرسان در سیستم کنترل داخلی به نحو مناسب وجود ندارند. طبق نتایج تحقیق از دیدگاه مدیران در رابطه با نقاط ضعف و قوت سیستم کنترل داخلی شرکتها و اهمیت آن، آنها معتقدند که از اجزا اصلی سیستم کنترل داخلی، فعالیت های کنترلی، محیط کنترلی، نظارت و اطلاعات و ارتباطات در حال حاضر در سیستم کنترل داخلی شرکتها وجود دارد. از نظر ایشان سیستم کنترل داخلی از جنبه ارزیابی ریسک دارای نقطه ضعف می باشد چرا که این جز در سیستم کنترل داخلی فعلی وجود ندارد. همه ابعاد سیستم کنترل داخلی( به جز صداقت و ارزش های اخلاقی، سیاست ها و رویه های منابع انسانی، شناسایی و ارزیابی ریسک، مدیریت ریسک) که شامل تعهد (الزام) به صلاحیت (شایستگی)، هیئت مدیره یا کمیته حسابرسی، فلسفه و شیوه عمل مدیریت، ساختار سازمانی، واگذاری اختیارات و مسئولیت ها، تجزیه و تحلیل ریسک، روش های کنترل مدیریت و فعالیت های کنترلی، محیط سامانه های اطلاعاتی، نظارت مداوم، گزارشگری نقاط ضعف، ارزیابی مجزا و حسابرسی داخلی، اطلاعات، ارتباطات می باشد در حال حاضر در شرکت¬های بورسی وجود دارند.